Trabzon
"Trapezus" sözcüğünden gelir. Anlamı
dörtköşe'dir.
Tunceli
Burada bazı maden yataklarının bulunmasından dolayı şehre
Tunceli adı verilmiştir. Yani tunçülkesi demektir.
Sakarya
Adını sınırları içinden geçen Sakarya nehrinden
alır
Samsun
Eski adı "Amisos"dur. Samsun ismi bu kelimenin
halk arasından değiştirilmesidir.
Sivas
Adının
nereden geldiği konusunda her hangi bir kayda rastlanmamıştır.
Siirt
Siirt adının Keldani aslından geldiği ve şehir
anlamına geldiği söylenir. Diğer bir ravayete göre ise Sert kelimesinin bozulmuş
şeklidir.
Rize
Kafkas kökenli bir kelime olduğu
sanılmaktadır.
Ordu
Eski adı
"Kotyora"dır. Halk tarafından bu isim değişikliğe
uğramıştır.
Niğde
İlkçağda
bölgede Nagdoslular adlı bir kavim yaşadığından bu şehre isimlerini vermişler.
Arap kaynakları şehre "Nekide veya Nikde" demişlerdir. Halk ise şehre Niğde
adını vermiştir.
Nevşehir
Onsekizinci yüzyıla kadar şehir bir köydü ve adı "Muşkara"
idi. Daha sonra Nevşehirli Damat İbrahim Paşa köyünü geliştirdi ve yeni şehir
anlamında Nevşehir adını verdi.
Malatya
Hititler
döneminde buranın adı "Meliddu"dur. Halk tarafından Malatya olarak değişmiştir.
Manisa
Yunanca Magnesya'dan gelmiştir. Türkler burayı
alınca Manisa olarak şehrin ismini değiştirdiler.
Mardin
Mardin adı Süryanice'de Marde'den geldiği rivayet edilir.
Romalılar "Maride" Araplar ise "Mardin" adını vermişlerdir. Diğer bir rivayet
göre ise FORUM KURALLARINA GÖRE SİYASET YASAKTIRçedeki Mer-din yani erkek, yiğit
-görmek kelimesinden geldiği söylenmiştir.
Muğla
Eski adı
"Mobolla"'dır. Türkler buraya daha sonra Muğla
demişlerdir.
Muş
Bir rivayete
göre süryanice'deki suyu bol anlamına glene Muşa'dan diğer bir rivayete göre ise
Şehrin kurucusu "Muşet'den gelmiştir
Karaman
İlk ismi
Laranda'dır. Selçuklu ve Osmanlılarda ki ismi Larende idi. Karamanoğullarının
başkenti olduğundan buraya daha sonra Karaman adı
verildi.
Kahramanmaraş
Asıl adı Markasi'dir. Halk dilinde Maraş olarak değişmiştir.
Kurtuluş savaşında Fransızlara karşı şehirlerini kahramanca savunduklarından
meclis tarafından ll Şubat 1922'de kahraman ünvanı verildi.
Kars
MÖ: 130-127 yılında buraya yerleşen Karsak
oymağından dolayı şehre kars adı verilmiştir. Kars kelimesinin anlamı ise deve
ya da koyun yününden yapılan elbise veya şal kuşağı anlamına
gelir.
Kastamonu
Şehrin eski adı "Tumana"dır.
Buraya daha sonra Gas-Gas isimli bir kavim yerleşti. İşte Kastamonu Gas ve
Tuman'ın birleşmesinden meydana gelmiştir.
Kayseri
Romalılar Mazaka adlı şehri alınca buraya Kaysarea adını
verdiler. Yani İmparator şehri anlamına gelir. Daha sonra Kayseri olarak halk
arasında yayıldı
Kırşehir
Kır ve
Şehir kelimesinin birleşmesinden oluşmuştur.
Kocaeli
Orhan
gazi döneminde bu bölgeyi feth eden Akçakoca isimli komutandan dolayı buraya
Kocaeli denildi.
Konya
İsa'dan
önce 47-50 ve 53 yıllarında Hıristiyan azizlerinden St. Paul burayı ziyaret etti
ve şehir önemli bir dinsel merkez olarak gelişti. Bu nedenle Hıristiyanlar ona,
"İsa'nın tasviri" anlamına gelen "ikonyum" adını verdiler. Abbasiler burayı
alınca "Kuniye'ye" çevirdiler. Türkler bu ismi Konya olarak değiştirdi.
Kütahya
Frigler buraya "Katyasiyum veya Katiation" adını
vermişlerdir. Daha sonra yöre halkı buraya Kütahya
demiştir
İstanbul
MÖ. 658
yılında Megara kralı Byzas tarafından kurulduğundan bu şehre kurucusundan dolayı
Bizantion adı verilmiştir.
Roma imparatoro Marcus Avrelius döneminde
imparatorun manevi babasının adıyla "Antion" olarak anıldı.
Bizans İmparatoru
Konstantin bu şehri yeniden kurunca buraya kendi adını verdi. Şehre "Konstantin
veya Konstanpolis" adı verildi. Araplar "Kostantiniye, Romalılar
Konstantinopolis" demişlerdir. Daha sonra bu ismin kısaltılmış şekli olan
"Stin-polis" deyimi kullanıldı. İşte İstanbul bu "Stin-Polis" şehrinden
türetildi.
Türkler burayı alınca Müslüman şehir anlamında "İslambol" adını
verdiler. Fakat daha sonra İstanbul olarak değiştirildi.
İzmir
Şehrin asıl adı "Smyrna"dır. İzmir kelimesi smyrna'nın halk
arasındaki kullanış şeklidir. Homeros destanlarında bu kent ismini Kıbrıs Kralı
Kinyras'ın kızı Smyra'dan alır ve tanrıça Artemis İzmirli'dir. Kimi kaynaklara
göre de, İzmir şehrini ilk kuran Hititler değil, Amazonlar'dır. (Hititler de
buraya Navlühun adını vermişlerdir.
Gaziantep
Şehrin
eski adı Ayıntab'dır. Kelime anlamı, pınarın gözü demektir. Halk bunu Antep
olarak değiştirmiştir. Halk Kurtuluş savaşında Fransızlara karşı başarılı bir
savaş verince 6 Şubat 1921'de çıkartılan bir yasayla Gazi ünvanı verildi.
Gümüşhane
Burada daha önceleri gümüş madenleri olduğundan,
bu şehre Gümüşhane denilmiştir
Edirne
Romalılar
döneminde imparator Hadrianus tarafından kurulduğu için şehir "Hadrianopolis"
dını alır. Hadrianus'un şehri anlamına gelen bu sözcük, sonradan değşimlere
uğrayarak Edirne halini aldı.
Elazığ
1834
yılında Mezra denilen yerde kuruldu.1862 yılında buraya o sıradaki padişah
Abdülaziz'in onuruna "Mamuretülaziz" adı verildi. Bu ismi uzun bulan halk onu
Elaziz olarak kısalttı. 1937 yılında Elazığ'a çevrildi.
Erzincan
Erzincan ovasından adını alır. Ezirgan diye halk tarafından
söylenir. Buranın eski adı Eriza'dır.
Erzurum
Ardı
Rum kelimesinden gelir. Yani Rum toprağı demektir. Diğer bir rivayete göre de
Selçuklular buraya Erzen-Rum demişlerdir. Erzen darı demektir. Şehir o zamanlar
bir tahıl ambarı olarak kullanılmıştır.
Eskişehir
Eski adı Doylaion'dur. 1080 yılında Türkler burayı ele
geçirdi. 1175 yılında burasını Bizans geri aldı. Kılıçarslan bu şehri daha sonra
geri alınca, ona "Bizim eski Şehrimiz" anlamına gelen Eski Şehir adını verdi.
Diyarbakır
Bakır ülkesi anlamına gelmektedir. Bu ismin kaynağı Diyar-ı
Bekir'dir. Bekir'in memleketi anlamına gelir. Bunun nedeni de Bekir b. Va'il
adlı Arap göçebe boyunun buraya yrleşmiş olmasından kaynaklanır. Diyarbakır'ın
eski adı Amid veya Amed'dir. Gelen veya bizim anlamına gelir. Dede Korkut
kitabında Amid'e Hamid de denilmiştir.
Denizli
Deniz-ili
kelimelerinin birleşmesinden oluşmuştur. İl eski Türkçe'de ülke, memleket
anlamına gelir. Yani deniz memleketi denilir.Bir diğer rivayete göre de
kelimenin aslı domuz-ili'dir. Bu da bölgede domuz çokluğundan kaynaklanmaktadır.
Çanakkale
Marmara ve Ege denizlerini birleştiren Boğaz'daki şehir ve
kasabaların en büyüğü ve il merkezidir. Boğazın doğu kıyısında ve en dar yerinde
kurulmuştur. Burada denizini şekli tıpkı bir çanağı andırır. Bugünkü ismini
buradan alır.
Çankırı
İlkçağda "Gangra" kalesinin eteğinde kuruldu. İsmini Gangra
kalesinden alan Çankırı'ya yakın zamana kadar Çangırı ve Çenğiri
deniliyordu.
Çorum
Rivayete göre Çoğurum kelimesinden türetilmiştir. Bu da
bölgede zamanında Rumların çoğunluğu oluşturmasından kaynaklanmaktadır.
BURSA
Eski çağlardaki Bitinya bölgesinin başkentidir. Buraya
kurucusu Bitinya kralı Prusias'ın adı verildi.
(MÖ:ll.yüzyıl)
BURDUR
Eski adı Askaniya'dır. İsmini yanında kurulmuş olduğu Burdur
gölünden alır.
BOLU
Önceleri Bithynion Romalılar döneminde ise Claudiopolis adı
verildi. Türkler burayı alınca Claudiopolis sözcüğünü kısaltıp sadece polis
dediler. Daha sonra bu da halk dilinde değişerek Bolu oldu.
BİTLİS
Kimi tarihçilere
göre, "Bageş" ya da "Pagiş" sözcüklerinden türemiştir. Kimilerine göre de Büyük
İskender'in komutanı "Lis" ya da "Badlis" burada bir kale kurmuş. Bitlis sözcüğü
bu komutanın isminden kaynaklanıyormuş.
BİNGÖL
Buradaki bir çok
göllerden dolayı bu isim kendisine verildi.
BİLECİK
Bizanslılar
döneminde burada Bilekoma adlı bir kale vardı. Osman bey burayı alınca bu adı
Bilecik olarak adını verdi.
BAYBURT
Eldeki kaynaklara
göre kasabanın ortaçağdaki adı "Paypert" ya da "Pepert" idi. Bayburt adı buradan
gelmektedir.
BALIKESİR
Şehrin adının eski hisar anlamına gelen Paleokastio'dan
türediği sanılmaktadır. Halk arasında dolaşan bir söylentiye göre de balı çok
anlamına gelir. Çünkü Kesir Arapça'da çok anlamına gelmektedir
AĞRI
İsmi sınırları içindeki "Ararat" dağından alır. Çok eski
çağlarda yeryüzü korkunç bir su baskınınına uğradı.(Nuh Tufanı) Nuh peygamber
bütün canılardan bir çifti alarak bir gemiye bindirdi. Gemi Cudi (İslam
kaynaklarına göre) (Hristiyan kaynaklarına göre de Ararat - Ağrı) dağına kondu.
Ararat, önce aran sonra da Ağrı adını aldı.
AKSARAY
Selçuklu Sultanı
İzzettin Kılıçarslan, şehirde cami, medrese, kümbetler ve büyük ve beyaz bir
saray yaptırdı. Şelir "Aksaray" adını işte bu beyaz saraydan
aldı.
AMASYA
Amasya şehrini tarihçi Strabon'a göre Amazon karalı Amasis
kurdu ve ona Amasis kenti anlamına gelen "Amasesia" ismini verdi.
AYDIN
İlk olarak Argoslar tarafından kuruldu. Anadolu beylerinden
Aydınoğlu Mehmet bey'den aldı. Aydın, Mehmet beyin babasının
ismidir.
ARTVİN
İskitler tarafından kuruldu. Artvin sözü iskitçe'dir.
ANTALYA
MÖ ll.ci yüzyılda
Bergama karalı Attalos ll tarafından kuruldu. Şehir önceleri ismini kurucusundan
aldı ve Attaleia adıyla anıldı. Daha sonra bu isim Adalia, Antalia ve en son
Antalya şekline dönüştü.
ANKARA
İslam
kaynaklarında Ankara'nın adı Enguru olarak geçer. Kimilerine göre Ankara sözü
Farsça "Üzüm" anlamına gelen Engür'den, ya da Yunanca'da Koruk anlamına
gelen"Aguirada'dan türemiştir.
Bazılarına Hint-Avrupa dillerindeki "Eğmek"
anlamına gelen Ank ya da Sankskritçe de; "Kıvrıntı",, anlamına gelen ankaba'dan
veya Latince'den çengel anlamına gelen uncus'dan türediği ileri sürülmektedir.
Frig dilinde Ank "engebeli, karışık arazi anlamına gelir." Şehrin diğer
isimleri; Ankyra, Ankura, Ankuria, Angur, Engürlü, Engürüye, Angare, Angera,
Ancora, Ancora ve son olarak Ankara şeklini almıştır.
ANTAKYA
MÖ 300 yıllarında
Makedonya Kralı Seleukoz bu yörede Antakya'yı kurdu ve şehre babasının ismi olan
Antiokhia adını verdi. Zamanla büyüyen kent, başkent halini
aldı.
AFYONKARAHİSAR
Afyon türkülerinde sık sık "Hisar" sözcüğü geçer. "Hisarın
bedenleri çevirin gidenleri" Bu hisar sözcüğünün Afyon türkülerinde sık sık
yinelenmesi nedensiz değildir. Eski adı Akroenos olan şehri Selçuklular uzun
süren bir kuşatmadan sonra ele geçirdiler. "Hisar" kuşatma anlamına gelir.
Acılarla elde edilen yere "Karahisar" dediler ve orada, kara taşlardan bir kale
kurdular. Onaltıncı yüzyılda bölgede afyon yetiştirlmeye başlayınca,
Karahisar'ın başına bir de Afyon eklendi ve şehir "Afyonkarahisar" adını aldı.
ADAPAZARI
Bu ilimize Adapazarlılar kasaca Ada der. Çünkü Sakarya ve Çark
suyu arasında yer alan şehir, tıpkı bir adayı andırır. "Pazar sözüne gelince:
Burası onyedinci yüzyılda yörenin Pazar yeriydi. İşte, Adapazarı bu iki sözcüğün
"Ada" ve "Pazar" sözcüklerinin birleşmesinden oluştu. Adapazarı, Sakarya
ilimizin merkezidir
"Trapezus" sözcüğünden gelir. Anlamı
dörtköşe'dir.
Tunceli
Burada bazı maden yataklarının bulunmasından dolayı şehre
Tunceli adı verilmiştir. Yani tunçülkesi demektir.
Sakarya
Adını sınırları içinden geçen Sakarya nehrinden
alır
Samsun
Eski adı "Amisos"dur. Samsun ismi bu kelimenin
halk arasından değiştirilmesidir.
Sivas
Adının
nereden geldiği konusunda her hangi bir kayda rastlanmamıştır.
Siirt
Siirt adının Keldani aslından geldiği ve şehir
anlamına geldiği söylenir. Diğer bir ravayete göre ise Sert kelimesinin bozulmuş
şeklidir.
Rize
Kafkas kökenli bir kelime olduğu
sanılmaktadır.
Ordu
Eski adı
"Kotyora"dır. Halk tarafından bu isim değişikliğe
uğramıştır.
Niğde
İlkçağda
bölgede Nagdoslular adlı bir kavim yaşadığından bu şehre isimlerini vermişler.
Arap kaynakları şehre "Nekide veya Nikde" demişlerdir. Halk ise şehre Niğde
adını vermiştir.
Nevşehir
Onsekizinci yüzyıla kadar şehir bir köydü ve adı "Muşkara"
idi. Daha sonra Nevşehirli Damat İbrahim Paşa köyünü geliştirdi ve yeni şehir
anlamında Nevşehir adını verdi.
Malatya
Hititler
döneminde buranın adı "Meliddu"dur. Halk tarafından Malatya olarak değişmiştir.
Manisa
Yunanca Magnesya'dan gelmiştir. Türkler burayı
alınca Manisa olarak şehrin ismini değiştirdiler.
Mardin
Mardin adı Süryanice'de Marde'den geldiği rivayet edilir.
Romalılar "Maride" Araplar ise "Mardin" adını vermişlerdir. Diğer bir rivayet
göre ise FORUM KURALLARINA GÖRE SİYASET YASAKTIRçedeki Mer-din yani erkek, yiğit
-görmek kelimesinden geldiği söylenmiştir.
Muğla
Eski adı
"Mobolla"'dır. Türkler buraya daha sonra Muğla
demişlerdir.
Muş
Bir rivayete
göre süryanice'deki suyu bol anlamına glene Muşa'dan diğer bir rivayete göre ise
Şehrin kurucusu "Muşet'den gelmiştir
Karaman
İlk ismi
Laranda'dır. Selçuklu ve Osmanlılarda ki ismi Larende idi. Karamanoğullarının
başkenti olduğundan buraya daha sonra Karaman adı
verildi.
Kahramanmaraş
Asıl adı Markasi'dir. Halk dilinde Maraş olarak değişmiştir.
Kurtuluş savaşında Fransızlara karşı şehirlerini kahramanca savunduklarından
meclis tarafından ll Şubat 1922'de kahraman ünvanı verildi.
Kars
MÖ: 130-127 yılında buraya yerleşen Karsak
oymağından dolayı şehre kars adı verilmiştir. Kars kelimesinin anlamı ise deve
ya da koyun yününden yapılan elbise veya şal kuşağı anlamına
gelir.
Kastamonu
Şehrin eski adı "Tumana"dır.
Buraya daha sonra Gas-Gas isimli bir kavim yerleşti. İşte Kastamonu Gas ve
Tuman'ın birleşmesinden meydana gelmiştir.
Kayseri
Romalılar Mazaka adlı şehri alınca buraya Kaysarea adını
verdiler. Yani İmparator şehri anlamına gelir. Daha sonra Kayseri olarak halk
arasında yayıldı
Kırşehir
Kır ve
Şehir kelimesinin birleşmesinden oluşmuştur.
Kocaeli
Orhan
gazi döneminde bu bölgeyi feth eden Akçakoca isimli komutandan dolayı buraya
Kocaeli denildi.
Konya
İsa'dan
önce 47-50 ve 53 yıllarında Hıristiyan azizlerinden St. Paul burayı ziyaret etti
ve şehir önemli bir dinsel merkez olarak gelişti. Bu nedenle Hıristiyanlar ona,
"İsa'nın tasviri" anlamına gelen "ikonyum" adını verdiler. Abbasiler burayı
alınca "Kuniye'ye" çevirdiler. Türkler bu ismi Konya olarak değiştirdi.
Kütahya
Frigler buraya "Katyasiyum veya Katiation" adını
vermişlerdir. Daha sonra yöre halkı buraya Kütahya
demiştir
İstanbul
MÖ. 658
yılında Megara kralı Byzas tarafından kurulduğundan bu şehre kurucusundan dolayı
Bizantion adı verilmiştir.
Roma imparatoro Marcus Avrelius döneminde
imparatorun manevi babasının adıyla "Antion" olarak anıldı.
Bizans İmparatoru
Konstantin bu şehri yeniden kurunca buraya kendi adını verdi. Şehre "Konstantin
veya Konstanpolis" adı verildi. Araplar "Kostantiniye, Romalılar
Konstantinopolis" demişlerdir. Daha sonra bu ismin kısaltılmış şekli olan
"Stin-polis" deyimi kullanıldı. İşte İstanbul bu "Stin-Polis" şehrinden
türetildi.
Türkler burayı alınca Müslüman şehir anlamında "İslambol" adını
verdiler. Fakat daha sonra İstanbul olarak değiştirildi.
İzmir
Şehrin asıl adı "Smyrna"dır. İzmir kelimesi smyrna'nın halk
arasındaki kullanış şeklidir. Homeros destanlarında bu kent ismini Kıbrıs Kralı
Kinyras'ın kızı Smyra'dan alır ve tanrıça Artemis İzmirli'dir. Kimi kaynaklara
göre de, İzmir şehrini ilk kuran Hititler değil, Amazonlar'dır. (Hititler de
buraya Navlühun adını vermişlerdir.
Gaziantep
Şehrin
eski adı Ayıntab'dır. Kelime anlamı, pınarın gözü demektir. Halk bunu Antep
olarak değiştirmiştir. Halk Kurtuluş savaşında Fransızlara karşı başarılı bir
savaş verince 6 Şubat 1921'de çıkartılan bir yasayla Gazi ünvanı verildi.
Gümüşhane
Burada daha önceleri gümüş madenleri olduğundan,
bu şehre Gümüşhane denilmiştir
Edirne
Romalılar
döneminde imparator Hadrianus tarafından kurulduğu için şehir "Hadrianopolis"
dını alır. Hadrianus'un şehri anlamına gelen bu sözcük, sonradan değşimlere
uğrayarak Edirne halini aldı.
Elazığ
1834
yılında Mezra denilen yerde kuruldu.1862 yılında buraya o sıradaki padişah
Abdülaziz'in onuruna "Mamuretülaziz" adı verildi. Bu ismi uzun bulan halk onu
Elaziz olarak kısalttı. 1937 yılında Elazığ'a çevrildi.
Erzincan
Erzincan ovasından adını alır. Ezirgan diye halk tarafından
söylenir. Buranın eski adı Eriza'dır.
Erzurum
Ardı
Rum kelimesinden gelir. Yani Rum toprağı demektir. Diğer bir rivayete göre de
Selçuklular buraya Erzen-Rum demişlerdir. Erzen darı demektir. Şehir o zamanlar
bir tahıl ambarı olarak kullanılmıştır.
Eskişehir
Eski adı Doylaion'dur. 1080 yılında Türkler burayı ele
geçirdi. 1175 yılında burasını Bizans geri aldı. Kılıçarslan bu şehri daha sonra
geri alınca, ona "Bizim eski Şehrimiz" anlamına gelen Eski Şehir adını verdi.
Diyarbakır
Bakır ülkesi anlamına gelmektedir. Bu ismin kaynağı Diyar-ı
Bekir'dir. Bekir'in memleketi anlamına gelir. Bunun nedeni de Bekir b. Va'il
adlı Arap göçebe boyunun buraya yrleşmiş olmasından kaynaklanır. Diyarbakır'ın
eski adı Amid veya Amed'dir. Gelen veya bizim anlamına gelir. Dede Korkut
kitabında Amid'e Hamid de denilmiştir.
Denizli
Deniz-ili
kelimelerinin birleşmesinden oluşmuştur. İl eski Türkçe'de ülke, memleket
anlamına gelir. Yani deniz memleketi denilir.Bir diğer rivayete göre de
kelimenin aslı domuz-ili'dir. Bu da bölgede domuz çokluğundan kaynaklanmaktadır.
Çanakkale
Marmara ve Ege denizlerini birleştiren Boğaz'daki şehir ve
kasabaların en büyüğü ve il merkezidir. Boğazın doğu kıyısında ve en dar yerinde
kurulmuştur. Burada denizini şekli tıpkı bir çanağı andırır. Bugünkü ismini
buradan alır.
Çankırı
İlkçağda "Gangra" kalesinin eteğinde kuruldu. İsmini Gangra
kalesinden alan Çankırı'ya yakın zamana kadar Çangırı ve Çenğiri
deniliyordu.
Çorum
Rivayete göre Çoğurum kelimesinden türetilmiştir. Bu da
bölgede zamanında Rumların çoğunluğu oluşturmasından kaynaklanmaktadır.
BURSA
Eski çağlardaki Bitinya bölgesinin başkentidir. Buraya
kurucusu Bitinya kralı Prusias'ın adı verildi.
(MÖ:ll.yüzyıl)
BURDUR
Eski adı Askaniya'dır. İsmini yanında kurulmuş olduğu Burdur
gölünden alır.
BOLU
Önceleri Bithynion Romalılar döneminde ise Claudiopolis adı
verildi. Türkler burayı alınca Claudiopolis sözcüğünü kısaltıp sadece polis
dediler. Daha sonra bu da halk dilinde değişerek Bolu oldu.
BİTLİS
Kimi tarihçilere
göre, "Bageş" ya da "Pagiş" sözcüklerinden türemiştir. Kimilerine göre de Büyük
İskender'in komutanı "Lis" ya da "Badlis" burada bir kale kurmuş. Bitlis sözcüğü
bu komutanın isminden kaynaklanıyormuş.
BİNGÖL
Buradaki bir çok
göllerden dolayı bu isim kendisine verildi.
BİLECİK
Bizanslılar
döneminde burada Bilekoma adlı bir kale vardı. Osman bey burayı alınca bu adı
Bilecik olarak adını verdi.
BAYBURT
Eldeki kaynaklara
göre kasabanın ortaçağdaki adı "Paypert" ya da "Pepert" idi. Bayburt adı buradan
gelmektedir.
BALIKESİR
Şehrin adının eski hisar anlamına gelen Paleokastio'dan
türediği sanılmaktadır. Halk arasında dolaşan bir söylentiye göre de balı çok
anlamına gelir. Çünkü Kesir Arapça'da çok anlamına gelmektedir
AĞRI
İsmi sınırları içindeki "Ararat" dağından alır. Çok eski
çağlarda yeryüzü korkunç bir su baskınınına uğradı.(Nuh Tufanı) Nuh peygamber
bütün canılardan bir çifti alarak bir gemiye bindirdi. Gemi Cudi (İslam
kaynaklarına göre) (Hristiyan kaynaklarına göre de Ararat - Ağrı) dağına kondu.
Ararat, önce aran sonra da Ağrı adını aldı.
AKSARAY
Selçuklu Sultanı
İzzettin Kılıçarslan, şehirde cami, medrese, kümbetler ve büyük ve beyaz bir
saray yaptırdı. Şelir "Aksaray" adını işte bu beyaz saraydan
aldı.
AMASYA
Amasya şehrini tarihçi Strabon'a göre Amazon karalı Amasis
kurdu ve ona Amasis kenti anlamına gelen "Amasesia" ismini verdi.
AYDIN
İlk olarak Argoslar tarafından kuruldu. Anadolu beylerinden
Aydınoğlu Mehmet bey'den aldı. Aydın, Mehmet beyin babasının
ismidir.
ARTVİN
İskitler tarafından kuruldu. Artvin sözü iskitçe'dir.
ANTALYA
MÖ ll.ci yüzyılda
Bergama karalı Attalos ll tarafından kuruldu. Şehir önceleri ismini kurucusundan
aldı ve Attaleia adıyla anıldı. Daha sonra bu isim Adalia, Antalia ve en son
Antalya şekline dönüştü.
ANKARA
İslam
kaynaklarında Ankara'nın adı Enguru olarak geçer. Kimilerine göre Ankara sözü
Farsça "Üzüm" anlamına gelen Engür'den, ya da Yunanca'da Koruk anlamına
gelen"Aguirada'dan türemiştir.
Bazılarına Hint-Avrupa dillerindeki "Eğmek"
anlamına gelen Ank ya da Sankskritçe de; "Kıvrıntı",, anlamına gelen ankaba'dan
veya Latince'den çengel anlamına gelen uncus'dan türediği ileri sürülmektedir.
Frig dilinde Ank "engebeli, karışık arazi anlamına gelir." Şehrin diğer
isimleri; Ankyra, Ankura, Ankuria, Angur, Engürlü, Engürüye, Angare, Angera,
Ancora, Ancora ve son olarak Ankara şeklini almıştır.
ANTAKYA
MÖ 300 yıllarında
Makedonya Kralı Seleukoz bu yörede Antakya'yı kurdu ve şehre babasının ismi olan
Antiokhia adını verdi. Zamanla büyüyen kent, başkent halini
aldı.
AFYONKARAHİSAR
Afyon türkülerinde sık sık "Hisar" sözcüğü geçer. "Hisarın
bedenleri çevirin gidenleri" Bu hisar sözcüğünün Afyon türkülerinde sık sık
yinelenmesi nedensiz değildir. Eski adı Akroenos olan şehri Selçuklular uzun
süren bir kuşatmadan sonra ele geçirdiler. "Hisar" kuşatma anlamına gelir.
Acılarla elde edilen yere "Karahisar" dediler ve orada, kara taşlardan bir kale
kurdular. Onaltıncı yüzyılda bölgede afyon yetiştirlmeye başlayınca,
Karahisar'ın başına bir de Afyon eklendi ve şehir "Afyonkarahisar" adını aldı.
ADAPAZARI
Bu ilimize Adapazarlılar kasaca Ada der. Çünkü Sakarya ve Çark
suyu arasında yer alan şehir, tıpkı bir adayı andırır. "Pazar sözüne gelince:
Burası onyedinci yüzyılda yörenin Pazar yeriydi. İşte, Adapazarı bu iki sözcüğün
"Ada" ve "Pazar" sözcüklerinin birleşmesinden oluştu. Adapazarı, Sakarya
ilimizin merkezidir